سیر ترجیع بند و ترکیب بند در شعر فارسی

این رساله در هفت بخش تنظیم گردیده است . بخش اول تحت عنوان کلیات و تعاریف که در آن ابتدا تعریف لغوی و اصطلاحی ترجیع بند و ترکیب بند را آورد. و تعاریف کتب قدیم بلاغی را با تعاریف متاخرین مقایسه کرده ایم و سپس ویژگیهای مهم و توانایی آن رانسبت به قالبهای دیگر سنجیده ایم و با بخشی که در مورد ترجیع و نقش آن در این قالب و هنرهای دیگر وحتی آیات مبارکه قرآن کریم این بخش را بپایان برده ایم. بخش دوم بررسی سیر تاریخی ترجیعات است . دراین بخش بر اساس سه معیار مهم تعداد ترجیعات تازگی مضمون و زیبایی سخن به معرفی شاعران برجسته ای که در این قالب طبع آزمانی نموده اند پرداخته ایم و با ارائه ابیاتی از ترجیعات آنها وزن و مضمون و ویژگیهای خاص آنها را بیان کرده ایم . در بخش سوم بحثی را تحت عنوان ترجیع در شعر نو آورده ایم که با ارائه نمونه هایی از شاعران نوپرداز تکرار و ترجیع و نقش آن را در شعر نو بررسی کرده ایم. در بخش چهارم به بحثی مفصل دربارهء مضامین و موضوعات اصلی ترجیعات پرداخته ایم و مضامینی را از قبیل ساقی نامه ها، مدح و لغت ، مرثیه مذهبی و غیرمذهبی، مضامین عرفانی،عاشقانه، اجتماعی، سیاسی هجو، وصف ، نوحه و ... با آوردن نمونه های زیبا و دل انگیز بررسی کرده ایم . در بخش پنجم وزن و بحرهای مورد استعمال را دراین دو قالب بررسی کرده ایم و ارتباط مضامین و بحرهای شعری را جداگانه با ارائه آمارو جداول نشان داده ایم . دربخش ششم ده ترجیع مهم و برجسته را با توضیحاتی آورده ایم که در انتخاب این ترجیعات تنوع موضوع، تفاوت سبک سخن و دورهء تاریخی سرودن آنها رعایت شده است . و بخش پایانی شامل فهرست و منابع و ماخذ است .